Ben jij een van de miljoenen Nederlanders die beleggen in cryptocurrency, of het gebruiken om digitale betalingen uit te voeren? Dan heb je je misschien al eens afgevraagd hoe het nu precies zit met de belastingwetten in deze sector.

Of heb je onlangs iets gelezen of gehoord over de ontzagwekkende winst die je kan maken door slim te beleggen in crypto en wil je ook je eerste stappen in de cryptowereld zetten?

Ook dan is het belangrijk om een antwoord te hebben op vragen zoals “Moet je belasting betalen over je cryptomunten?” en “Hoe werkt dit precies?”.

Zoals je wellicht wel kan raden, heeft onze overheid redelijk veel te zeggen over belastingen, ook met betrekking tot relatief nieuwe technologie zoals crypto.

Dus ja, je moet belasting betalen over je crypto, maar in welke mate en hoe dit precies werkt, hangt af van de situatie.

Box 3: Vermogensbelasting en crypto

Laten we beginnen met de basis. In Nederland worden cryptomunten gezien als vermogen, net zoals spaargeld, aandelen of een tweede huis. De belastingdienst rekent crypto dan ook tot box 3, waar de vermogensrendementsheffing geldt. Elk jaar op 1 januari wordt gekeken naar hoeveel vermogen je hebt, inclusief de waarde van je cryptomunten. Dit heet de peildatum. De waarde van je crypto op dat moment bepaalt of je belasting moet betalen.

Je hoeft soms niet apart te melden dat je crypto hebt. Je voegt het gewoon toe aan je totale vermogen in box 3. Belangrijk om te onthouden: het gaat dus niet om de winst of het verlies dat je hebt gemaakt, maar puur om de waarde van je digitale portefeuille op 1 januari.

Dit kan zowel voordelig als nadelig uitvallen voor beleggers, want het is goed mogelijk dat de waarde van je crypto na die datum sterk stijgt – of daalt.

Deze volatiliteit is een van de grootste aantrekkingskrachten van crypto, maar je moet er wel rekening mee houden. Bijvoorbeeld: volgens Jan Jaap Bolkesteijn van CryptoNews is de beste meme coins kopen momenteel erg trendy in de cryptowereld, omdat de hele cryptosector het goed doet.

Met deze cryptomunten kan je op korte termijn veel winst maken, maar ze kunnen ook sterk dalen in waarde na een paar maanden. Met het oog op de peildatum, is dit zeker een belangrijke factor.

Vrijstelling en belastingtarieven

Goed nieuws: niet al je vermogen wordt belast. In 2024 geldt er een vrijstelling van €57.000 per persoon (of €114.000 als je fiscale partners hebt). Alles wat je boven deze grens hebt, wordt belast. Maar hoe berekent de belastingdienst dat precies? De situatie was tot 2023 niet zo rechttoe-rechtaan als je misschien had gehoopt.

Ze werkten immers met een fictief rendement, wat betekent dat de overheid uitging van een geschat rendement op je vermogen, zelfs als je crypto het hele jaar in waarde was gezakt.

Dit was natuurlijk geen ideaal systeem en er kwamen veel klachten over, waardoor de belastingdienst is overgeschakeld op een nieuwe rekenmethode, waarbij ze uitgaan van de vermogensbestanddelen die je effectief bezit (dus die je zelf aangeeft in je aangifte).

Het box 3-inkomen in de aanslag van 2024 zal berekend worden via de Overbruggingswetgeving, waarbij beleggingen en andere bezittingen met 6,04% worden belast. De hele situatie is vrij ingewikkeld, dus het is ten sterkste aangeraden om de website van de belastingdienst in de gaten te houden en te kijken hoe het precies zit voor jouw situatie.

Wat als je winst maakt?

Misschien heb je een mooi ritje gemaakt met je Bitcoin, gekocht voor €50.000 en verkocht voor €80.000. Mooi! Maar de belastingdienst kijkt daar niet meteen naar. Ze belasten niet rechtstreeks de winst die je hebt gemaakt, zoals bij bijvoorbeeld aandelenhandel. Het gaat puur om de waarde op de peildatum. Heb je op 1 januari je crypto nog in je wallet staan, dan telt alleen de waarde daarvan op dat moment.

En als je verlies lijdt?

De andere kant van de medaille: verliezen met crypto. Het kan hard aankomen als je een dure munt hebt gekocht die een diepe duik neemt. Helaas voor jou biedt de belastingdienst geen pleister voor deze wonden. Verlies wordt niet afgetrokken van je totale vermogen. Of je crypto nou 50% of 90% in waarde zakt, het maakt voor de belastingaangifte geen verschil. Wat telt, is de waarde op die beruchte 1 januari.